Saturday, 20/4/2024 UTC+2
Warmia płaszcze damskie – huna, jass, getex

Grudziądz

Grudziądz

Podstawowe informacje:

Miasto powiatowe (około 103 000 mieszkańców) położone na wysokim prawym brzegu Wisły. Duży ośrodek przemysłu elektromaszynowego, gumowego, tytoniowego. Ważny most kolejowo-drogowy przez Wisłę, ważny węzeł komunikacyjny. Duże koszary, przedwojenne Centrum Wyszkolenia Kawalerii, noszące ponownie od 1991 r. imię ks. Józefa Poniatowskiego, W d. klasztorze Reformatów największe w Polsce więzienie dla kobiet.

Historia:
W średniowieczu gród warowny na historycznej ziemi chełmińskiej (Góra Zamkowa – obecnie znakomity punkt widokowy), zajęty przez Krzyżaków w 1240 r., prawa miejskie w 1291 r., w 1466 r. powrócił do Polski, od 1772 do 1920 r. pod zaborem pruskim. Pod koniec XIX w. ośrodek polskiego ruchu kulturalnego „Gazeta Grudziądzka”. W 1945 r. ciężkie walki. Miasto zniszczone w 70%.

Ciekawe miejsca:
Do dzisiaj zachował się układ średniowiecznego miasta. Najcenniejszy jest zespół 26 spichlerzy stojących na krawędzi skarpy wiślanej wzdłuż ul. Spichrzowej. Tworzą długi ciąg przerwany jedynie budynkiem d. kolegium jezuickiego. Od strony Wisły nadają one miastu malowniczą sylwetkę. Wznoszone w XVI-XVII w., niektóre w dolnych kondygnacjach są starsze, gotyckie.
Przy tej samej ulicy zachowała się Brama Wodna z 1 połowy XIV wieku – jedyna z trzech bram miejskich, która przetrwała do dzisiaj. Pozostały też duże fragmenty gotyckich murów obronnych. W pobliżu wspomnianej bramy, w narożniku średniowiecznego miasta, znajduje się kościół i klasztor Benedyktynek. Po spaleniu w 1945 r. odbudowany w 1959 r.

Gotycki kościół Świętego Ducha został przebudowany w stylu barokowym w XVII i XVIII w. W barokowym, dwuskrzydłowym klasztorze z XVIII w. mieści się obecnie muzeum z działami: archeologicznym, historycznym, etnograficznym oraz Galeria Współczesnego Malarstwa Pomorskiego.
W pałacu opatek z XVIII w. mieści się szkoła muzyczna. Od strony ul. Klasztornej ma on bogato zdobioną fasadę. W rynku Pomnik Niepodległości odsłonięty w 1930 r. (proj. Stanisława Jackowskiego, obecny jest rekonstrukcją).
Cennym zabytkiem sakralnym Grudziądza jest kościół paraf. św. Mikołaja, gotycki, ceglany, spalony w 1945 r. i odbudowany w l. 1945-49. Budowę wysokiego prezbiterium zaczęto po 1291 r., w 1 poł. XIV w. wzniesiono trzynawowy, pseudobazylikowy korpus. Wewnątrz sklepienia gwiaździste. Na filarze międzynawowym fragmenty gotyckich malowideł ściennych z XIV i XVI w. Ołtarz główny barokowy z 1728 r., kamienna, późnoromańska chrzcielnica z XIV w. Wokół miasta bastionowe obwarowania z 2 poł. XVIII w., z których najcenniejszym obiektem z punktu widzenia inżynierii wojskowej jest pruska twierdza im. gen. Courbiere’a, wzniesiona w latach 1776-86.
W Grudziądzu warto zobaczyć Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne im, Mikołaja Kopernika oraz Ogród Botaniczny im. Jana III Sobieskiego.
W pobliżu – Lisie Kąty, gdzie znajduje się lotnisko sportowe, miejsce ćwiczeń słynnej szkoły szybowcowej.

About